EGEART SANAT GÜNLERİ ÜZERİNE
Prof. Atilla ATAR - Baskıresim Sanatçısı
Gelişmeye ve yeniliklere açık toplumların oluşumunda sanat, son derece önemli bir işleve sahip, toplumsal gerçeğin vazgeçilmez bir öğesidir. Ancak günümüz insanının, teknolojik gelişmelerin sarmalında, insan ilişkilerini ihmal ettiğini gözlemliyoruz. Teknoloji ile mekanikleşen birey kendisine, ailesine ve çevresine yabancılaşıyor. Bu koşullarda yaşayan bireyin estetik beğenilerinin gelişmesini bekleyemeyiz. İşte sanat bu noktada insancıl bir iletişim aracı olarak devreye giriyor. Sanatın insanlar üzerinde olumlu etkiler oluşturduğunu savunan Aristo’ya göre sanat, insana ait bir eylemdir. Endüstri Devrimi’nden sonra sanatın insan için önem kazanması, Aristo’nun bu savının önemini bize bir kez daha göstermiştir. Sanat, kültürel değerlerin evrenselleşmesini sağlarken, ülkelerin ve farklı toplumların arasındaki ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunur. Ortak anlayış, beğeni ve davranışlar böyle oluşurken bireyin, çevresiyle bütünleşmesini, toplumsal barışın uluslararası boyutta yaşanmasını sağlar. İnsanların birbirlerini anlamaları kolaylaşır, dünyayı algılama biçimi zenginleşen toplumlar daha duyarlı hale gelir. Sanatçı, üreterek ve sanat ürünlerini paylaşarak mutlu olur, çevresini mutlu eder, mutlu bir ortam yaratır.
Sanatın gücünün insan yaşamına olan etkilerinin ne denli önemli olduğunun farkındalığıyla Ege Üniversitesi yıllardır önemli bir sanat etkinliğini başarıyla gerçekleştiriyor. 2005 yılında İzmir ve çevresini kapsayan ulusal bir “Sanat Fuarı” olarak başlatılan EgeArt Sanat Günleri gelişerek uluslararası boyuta ulaştı. Ulusal ve uluslararası sanat çevrelerinde dikkatle izlenen ve kabul gören EgeArt Sanat Günleri etkinliğinin “EFFE Platformu 2015-2016 Etiketi”ni kazanmış olması da bunun somut bir kanıtıdır. 6. EgeArt Sanat Günleri’nin “Algısal Farklılaşma” ana temasıyla gerçekleştirdiği sergiler, çalıştaylar, paneller, söyleşiler, sunum, konser, gösteri, dans ve yarışmalar vb. etkinliklerle sanatçı ve sanatseverleri bünyesinde buluşturdu. Katılan sanatçılar, eserlerinde ülkelerinin gerçeklerini, kültürlerini, çağını yakalayan düşünce biçimlerini, imgelerini yansıttılar. Kalıcı dostluklar oluştu. Gelecekte gerçekleştirilecek ortak projelerin ön değerlendirilmeleri konuşuldu, paylaşıldı. EgeArt Sanat Günleri bir anlamda kent insanının yaşamını anlamlandırması adına da çok önemli bir kazanım oldu. Ege Üniversitesi’nin 60. Kuruluş Yılı kutlamalarıyla örtüşmesi de bu etkinliğe ayrı bir anlam yükledi.
2005 yılından bugüne nicelik ve nitelik olarak önemli aşamalar kaydeden EgeArt Sanat Etkinliği’nin, olumlu yönlerinin çokluğu yanında kent insanının yaşamının bir parçası olacak birkaç öneriyi dile getirmek istiyorum. Ülkemiz genelinde gerçekleştirilen sanatsal ve kültürel etkinliklere olan ilgisizliği, halkın yaşamının bir parçası olması noktasında İzmir özelinde de görüyoruz. Her yeni EgeArt Sanat Etkinliği’nde nicel bir artış görülse de, üç milyonluk bir kentte katılımın daha yüksek olması beklenir. Özellikle açılış törenlerinde çoğu zaman etkinliklerde biz bizeyiz. Yukarıda sözünü ettiğimiz, sanatın birey ve topluma yönelik olumlu etkilerinin daha geniş halk kitlelerine yayılmasını sağlama konusunda yükseköğretim, ilk ve ortaöğretim kurumlarına, bu kurumlarda çalışan sanat eğitimcilerine, resim öğretmenlerine, yerel yönetimlere, hepimize görev ve sorumluluklar düşüyor.
Ulusal medyanın pek ilgi göstermediği etkinliklerin kapsamına, (etkinlik haftasının çok öncesinden) grafik sanatçısı, tasarımcısı ve öğrencilerinin seminerleri, çalıştayları alınabilir. EgeArt Etkinlikleri Kimliği’ni gerçekleştirecek ( EgeArt Grafik Günleri gibi) bu çalışmaların ürünleri (tanıtım cd’leri, afişler, logolar, billboardlar vb.) etkinliğin tanıtımında kullanılabilir. Tanıtım, internet ortamının yanısıra, kent insanının yoğun olduğu mekanlarda, alanlarda yapılabilir. Bir de sanat müzelerinde gördüğümüz, sanatsal hediyelik eşyalar, kitap, katalog, kartpostal, afiş vb. ile grafik ürünlerinin satışının yapıldığı bir sanat dükkanı (artshop) etkinlik belleği oluşumuna da katkı sağlayabilir.
Bir tür kentsel dönüşüm olan duvar sanatı (mural), kentsel metamorfoz etkinlikler kapsamına alınabilir. Davet edilen dünyaca ünlü sanatçılarla kültür, bellek, mimari birlikteliğiyle belirlenen alanlarda duvar resimleri gerçekleştirilebilir. Çocuklarla, genç sanatçılarla duvar resmi çalıştayları, yarışmaları düzenlenebilir. Dahası, Meksika’nın Pachuca Eyaleti’ndeki Palmitas mahallesi örneğinde olduğu gibi, kentte seçilen bir mahallenin ya da bir sokağın tüm sakinlerinin katılımı ve işbirliğiyle uzun soluklu duvar boyama eylemi, diğer bir ifadeyle kentsel metamorfoz gerçekleştirilebilir. Kentin, Akdeniz coğrafyasında oluşunun getirdiği sosyal yaşamla iç içe olma avantajı ve yerel dinamiklerin desteğiyle başarılı sonuçlar alınabilir. Sanat eserlerinin açık alanlarda herkes tarafından izlenebilmesi, etkisini insan yaşamının her alanında hissettirmesi, üstün beğeni gücüne sahip izleyici bireylerin yetişmesini de sağlar düşüncesindeyim.
Ülkemizdeki üniversitelerin düzenledikleri uzun soluklu sanat etkinliklerini, Güzel Sanatlar Fakültesi olmayan Ege Üniversitesi ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin başarıyla gerçekleştirdiğini memnuniyetle görüyoruz. Sanatın bilime öncülük ettiğinin ayırdında olan Ege Üniversitesi’nin böylesine büyük bir organizasyonu, gönüllülükle, amatör bir ruhla ama profesyonelce sürdürmesi her türlü övgünün üzerindedir.
Ege Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Candeğer YILMAZ başta olmak üzere, Yönetim Kurulu Üyelerine, Küratör Sayın Mehmet Tüzüm KIZILCAN’a, Atatürk Kültür Sanat Merkezi Müdürü ve Proje Koordinatörü Sayın Serpil ZEYTİN’e ve çalışma arkadaşlarına, üniversite görevlilerine ve öğrencilerine, eserleriyle katkıda bulunan sanatçılara, Sanat Danışma Kurulu üyelerine, katkı sunan sponsorlara, işbirliği içerisinde olan kurum, kuruluş ve galeri yöneticilerine, emeği geçenlere ne denli teşekkür etsek azdır.
7. EgeArt Sanat Günleri’nin daha nitelikli etkinliklerle gerçekleştirilmesi umuduyla.
“Dünden Bugüne EGEART Ege Üniversitesi Aralık 2005-Aralık 2015” Ege Üniversitesi Yayınları, 2016, Sayfa 66